اسلام آباد-09 سيپٽمبر (اي پي پي) منصوبا بندي، ترقي ۽ خاص قدمن واري وفاقي وزير احسن اقبال چيو آهي ته وفاقي حڪ??مت سالياني ترقياتي پروگرام پي ??يس ڊي پي ۾ منص??بن کي ص??بن جي بنياد تي تقسيم ناهي ڪيو ويندو پر انهن جي قومي اهميت کي نظر ۾ رکيو ويندو آهي، پي ٽي آءِ جي آخري سال ۾ کپت تي ٻَڌل گروٿ ذريعي پاڪستان جي ڪرنسي ۽ پرڏيهي مٽاسٽا جي ناڻي جي ذخيرن کي تباهه ڪيو ويو، انهن جي اثرن مان اسان اڃا نه نڪري سگهيا آهيون.. پيرس معاهدي تحت سمورن منص??بن لاءِ گائيڊ ??ائ??ز ڏنيون ويون آهن، ماضيءَ ۾ ننڍن ننڍن منص??بن سان ديامير ڀاشا ڊيم، ڪي فور ۽ شاهران جا اهم منصوبا متاثر ٿيا آهن. سومر ڏينهن قومي اسيمبليءَ ۾ سوالن واري وقفي دوران اسد قيصر، شرميلا فاروقي، شهزاده گستاسپ خان ۽ ٻين جي سوالن تي احسن اقبال ايوان کي ٻُڌايو ته 18هين ترميم کانپوءِ پي ??يس ڊي پي ??و ڪردار محدود ٿي ويو آهي، اڪثر معاملا جن جو تعلق ع??ائ??ائي ۽ مقامي ترقيءَ سان هو، اهي موضوع ۽ معاملا ص??بن کي منتقل ٿيا آهن، پهريان صوبي کي 40 ۽ وفاق کي 60 سيڪڙو حصو م??ند?? هو، هاڻي ص??بن کي 58 ۽ وفاق کي 42 سيڪڙو حصو م??ند?? آهي. ميگا انفراسٽرڪچر منص??بن لاءِ وفاق وٽ فنڊز گهٽ هوندا آهن، 2018ع کان 2022ع جي وچ ۾ پي ??يس ڊي پي ۾ مس مئنجمينٽ ڪئي وئي ۽ سياسي بنيادن تي منصوبا شروع ڪيا ويا، جنهن سان 40 سيڪڙو پي ??يس ڊي پي ??وبائي منص??بن جي نظر ٿي ويو جنهن کانپوءِ ڪي فور، ديامير ڀاشا ڊيم ۽ ٻين وڏن منص??بن لاءِ 60 سيڪڙو پي ??يس ڊي پي ??هجي وئي آهي. هن چيو ته پي ??يس ڊي پي ??ي ص??بن جي بنياد تي ناهي پر آئين جي مطابق تقسيم ٿيندي آهي. وفاقي حڪ??مت وٽ پاور، اين ايڇ اي، ٽيلي ڪميونيڪيشن، پيٽروليم ۽ هائر ايجوڪيشن ۾ وفاقي پي ??يس ڊي پي ??هجي وئي آهي. 13ع ۾ اسان صوابي ۾ يونيورسٽيءَ جو بنياد رکيو، اهڙيءَ طرح خيبر يونيورسٽيءَ ۾ ليور ٽرانسپلانٽ جو منصوبو پي ??يس ڊي پي ۾ شامل ڪيو ويو. اسد قيصر جي سوال تي هن چيو ته 18ع کان 22ع تائين 40 سيڪڙو پي ??يس ڊي پي ????بن کي ڏني وئي جنهن سان وفاقي پي ??يس ڊي پي ۾ منص??بن لاءِ مختص ڪيل فنڊ جو ڪاٿو گهٽ ٿي ويو، مخالف ڌر اڳواڻ جي سوال تي هن چيو ته 18ع ۾ جڏهن اسان حڪ??مت ڇڏي ته ترقياتي بجيٽ هڪ هزار ارب رپيا ڇڏي ويا هئاسين، 6 سالن کانپوءِ هاڻي اهو 1100 ارب رپين تائين پهچي ويو. 13ع کان 18ع تائين رڪارڊ ترقياتي پروگرام ٿيا. پي ٽي آءِ دؤر ۾ پي ??يس ڊي پي ??و ڪاٿو گهٽ ٿي 700 ارب رهجي ويو هو. پاڪستان جي ترقيءَ جي تباهي جي جيڪڏهن ڪا حڪ??مت ذميوار آهي ته اهي هي ماڻهو آهن. شرميلا فاروقي ۽ ٻين جي سوال تي احسن اقبال ايوان کي ٻُڌايو ته پيرس معاهدي تحت منص??بن لاءِ گائيڊ ??ائ??ز ڏنيون ويون آهن. منصوبا بندي وزارت ۾ به سمورن منص??بن ۾ ماحوليات کي پي ??ي ون ۾ شامل ڪيو ويو آهي. شازيه مري جي سوال تي هن چيو ته قومي اقتصادي ڪائونسل قومي ادارو آهي، سمورا وڏا وزير ان جا ميمبر آهن، جيڪو ترقياتي بجيٽ منظور ٿيندو آهي اهو نيشنل ڊولپمينٽ آئوٽ لي مطابق منظور ٿيندو آهي. مقامي ترقيءَ بابت معاملا ص??بن کي منتقل ٿيا آهن، 60 سيڪڙو وسيلا به ص??بن کي منتقل ٿيا آهن، اسان جي ڪوشش آهي ته وفاقي منص??بن کي ترجيح ڏني وڃي ۽ـ اهي منصوبا متاثر نه ٿين. ڪائونسل فيصلو ڪيو آهي ته مستقبل ۾ وفاقي حڪ??مت صرف انهن منص??بن کي وٺندي جن لاءِ صوبا 50 سيڪڙو فنڊز ڏيندا. شهزاده محمد گستاسپ خان جي سوال تي احسن اقبال چيو ته وفاقي حڪ??مت وٽ ترقيءَ جو هڪ مخصوص ۽ محدود اسڪوپ رهجي ويو آهي. پاور، پيٽروليم، اين ايڇ اي ۽ سول ايوي ايشن جهڙا شعبا وفاقي حڪ??مت جي دائره ڪار ۾ رهجي ويا آهن. ترجيح اها آهي ته اهڙن منص??بن کي پورو ڪيو وڃي جنهن سان قومي ترقيءَ جو عمل تيز ٿئي. ان کان علاوه قومي ترقيءَ جي اهم منص??بن کي مڪمل ڪرڻ جي ڪوشش ڪئي ويندي آهي. هاڻي قومي ترجيحن جي اهم منص??بن کي مڪمل ڪرڻ تي توجهه ڏني پئي وڃي.